Page 170 - ebook.msu.ac.th
P. 170
์
่
ใหญ ในป่าหิมพานต ตกเวลาจวนจะร่งเกิดลมพายุพัดผ่าน
ุ
ั
่
ำ
ฝนกระหนาลงมา พระนางประสูติพระโอรสบนต้นไทรใหญ่น้น
จึงขนานนามพระโอรสว่าอุเทน เพราะเมื่อประสูติก็สว่างพอดี
ื
ึ
คาว่าอุเทนหรืออุทัยคือเวลาจวนสว่าง เม่อพระอุเทนซ่งเป็น
ำ
โอรสได้เสวยราชในเมืองโกสัมพีสืบต่อจากพระบิดาแล้ว ได้นา
ำ
พระมารดามาอยู่ในนครโกสัมพี ครั้นเมื่อพระมารดาสวรรคต
ได้จัดการพระบรมศพโดยเอานกหัสดีลิงค์ตัวน้นมารอง
ั
พระบรมศพ เผาท้งนกและนางพร้อมกัน การท่นานกหัสดีลิงค ์
ั
ำ
ี
มาเผาก็เพราะเกี่ยวข้องกับพระมารดาดังกล่าว
๓. หัสดีลิงค์ ๒ น. ธรรมเนียมเจ้าเมืองในภาคอีสาน
ำ
เม่อถึงแก่กรรมมักจัดงานศพเป็นการใหญ่โตมโหฬาร ทาเมร ุ
ื
์
เป็นรูปนกหัสดีลิงค คล้ายกับพระอุเทนทาแก่พระมารดาในกรุง
ำ
ำ
ื
ั
โกสัมพ การทาอย่างน้นเพ่อให้แปลกกว่าประชาชนคนธรรมดา
ี
หรืออย่างไรไม่ทราบ พระตา พระวอ ตามประวัติก็ทำาศพแบบ
นกหัสดีลิงค สาหรับจังหวัดอุบลราชธานีปรากฏว่าเป็น
์
ำ
ำ
พระปทุมราชวงศา (คาผง) พระพรหมราชวงศา (พรหม) พระปทุม
ี
ั
ราชวงศา (กุทอง) เจ้าเมืองอุบลท้ง ๓ น้จัดทาศพแบบนกหัสดีลิงค ์
ำ
่
สวนทางศาสนา ญาทานธรรมบาล วดปานอย พระคร ู
ั
้
่
่
วิโรจน์รัตโนบล วัดท่งศรีเมือง พระศรีธรรมวงศาจารย์วัดสุปัฏน ์
ุ
ำ
และพระครูนวกรรมโกวิท วัดมหาวนารามก็จัดทาศพแบบ
นกหัสดีลิงค์
จากการศึกษาของสมชาติ มณีโชติ ได้ยกศัพท์คำาว่า
นกหัสดีลิงค์ออกเป็น ๒ คำาคือ
๑. หัสด (หรือหัสดิน) มีความหมายว่าผ้ใช้งวงแทนมือ
ี
ู
หรือผู้ใช้มือ
1๖๙
1๖๘ ๑ ๐ ๐ ปี ช า ต ก า ล
๑ ๐ ๐ ปี ช า ต ก า ล