Page 170 - ebook.msu.ac.th
P. 170

์
                       ่
                   ใหญ ในป่าหิมพานต ตกเวลาจวนจะร่งเกิดลมพายุพัดผ่าน
                                                     ุ
                                                                      ั
                            ่
                            ำ
                   ฝนกระหนาลงมา พระนางประสูติพระโอรสบนต้นไทรใหญ่น้น
                   จึงขนานนามพระโอรสว่าอุเทน เพราะเมื่อประสูติก็สว่างพอดี
                                                       ื
                                                                   ึ
                   คาว่าอุเทนหรืออุทัยคือเวลาจวนสว่าง เม่อพระอุเทนซ่งเป็น
                    ำ
                   โอรสได้เสวยราชในเมืองโกสัมพีสืบต่อจากพระบิดาแล้ว ได้นา
                                                                      ำ
                   พระมารดามาอยู่ในนครโกสัมพี ครั้นเมื่อพระมารดาสวรรคต
                   ได้จัดการพระบรมศพโดยเอานกหัสดีลิงค์ตัวน้นมารอง
                                                               ั
                   พระบรมศพ เผาท้งนกและนางพร้อมกัน การท่นานกหัสดีลิงค  ์
                                  ั
                                                            ำ
                                                          ี
                   มาเผาก็เพราะเกี่ยวข้องกับพระมารดาดังกล่าว
                             ๓. หัสดีลิงค์ ๒ น. ธรรมเนียมเจ้าเมืองในภาคอีสาน
                                                                   ำ
                   เม่อถึงแก่กรรมมักจัดงานศพเป็นการใหญ่โตมโหฬาร ทาเมร  ุ
                     ื
                                   ์
                   เป็นรูปนกหัสดีลิงค คล้ายกับพระอุเทนทาแก่พระมารดาในกรุง
                                                     ำ
                               ำ
                                         ื
                                      ั
                   โกสัมพ การทาอย่างน้นเพ่อให้แปลกกว่าประชาชนคนธรรมดา
                         ี
                   หรืออย่างไรไม่ทราบ พระตา พระวอ ตามประวัติก็ทำาศพแบบ
                   นกหัสดีลิงค  สาหรับจังหวัดอุบลราชธานีปรากฏว่าเป็น
                              ์
                                 ำ
                                    ำ
                   พระปทุมราชวงศา (คาผง) พระพรหมราชวงศา (พรหม) พระปทุม
                                                  ี
                                              ั
                   ราชวงศา (กุทอง) เจ้าเมืองอุบลท้ง ๓ น้จัดทาศพแบบนกหัสดีลิงค  ์
                                                      ำ
                                                            ่
                             สวนทางศาสนา ญาทานธรรมบาล วดปานอย พระคร    ู
                                                         ั
                                                              ้
                                             ่
                             ่
                   วิโรจน์รัตโนบล วัดท่งศรีเมือง พระศรีธรรมวงศาจารย์วัดสุปัฏน   ์
                                    ุ
                                                               ำ
                   และพระครูนวกรรมโกวิท วัดมหาวนารามก็จัดทาศพแบบ
                   นกหัสดีลิงค์
                             จากการศึกษาของสมชาติ มณีโชติ ได้ยกศัพท์คำาว่า
                   นกหัสดีลิงค์ออกเป็น ๒ คำาคือ
                            ๑. หัสด (หรือหัสดิน) มีความหมายว่าผ้ใช้งวงแทนมือ
                                  ี
                                                            ู
                   หรือผู้ใช้มือ
                                                                        1๖๙
 1๖๘                                        ๑ ๐ ๐  ปี  ช า ต ก า ล
 ๑ ๐ ๐  ปี  ช า ต ก า ล
   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175