Page 45 - ebook.msu.ac.th
P. 45
32
ั
ั
เมืองในภำคเหนือ ซึ่งทั้งอกษรตัวธรรมและอักษรตัวยวนในภำคเหนือนั้นได้สืบทอดมำจำกอกษรมอญโบรำณที่
ั
หริภุญไชย นั่นคืออักษรมอญหริภุญไชย พุทธศตวรรษที่ 18 (คริสต์ศตวรรษที่ 12) เป็นต้นแบบของอกษรยวน
ิ
ภำคเหนือและอกษรธรรมอีสำน สำเหตุที่เชื่อว่ำอักษรธรรมอีสำนได้รับอทธิพลและสืบทอดมำจำกอกษร
ั
ั
ธรรมล้ำนนำเพรำะหลักฐำนทำงประวัติศำสตร์เป็นเครื่องยืนยันที่ชัดเจนโดยกล่ำวถึงควำมสัมพันธ์ระหว่ำง
ึ
อำณำจักรล้ำนช้ำง (รวมถงภำคอีสำนบำงส่วน) และอำณำจักรล้ำนนำในสมัยรำชวงศ์มังรำย ทั้งทำงด้ำนศำสนำ
ศิลปวัฒนธรรมและควำมสัมพนธ์ทำงสำยเลือดแห่งเจ้ำผู้ปกครองอำณำจักรทั้งสอง กล่ำวคือในสมัยพระเจ้ำวิ
ั
ชุลรำช แห่งอำณำจักรล้ำนช้ำงได้ฟื้นฟูและท ำนุบ ำรุงพระพุทธศำสนำแบบลังกำวงศ์โดยได้รับกำรสืบทอดมำ
จำกเชียงใหม่และมีพระเถระผู้ใหญ่จำกล้ำนช้ำงมำศึกษำพระธรรมวินัยจำกล้ำนนำด้วย ต่อมำในสมัยพระเจ้ำ
โพธิสำลรำช (2063–2093) พระโอรสของพระเจ้ำวิชุลรำช ได้สมรสกับพระธิดำเจ้ำเมืองเชียงใหม่และในสมัย
เดียวกันนี้พระเจ้ำโพธิสำลรำชได้ขอพระเทพมงคลเถระและบริวำรพร้อมทั้งคมภีร์พระไตรปิฎกจำกเชียงใหม่มำ
ั
เผยแผ่ล้ำนช้ำงเมื่อ พ.ศ. 2066 อีกด้วย ต่อมำในสมัยพระเจ้ำไชยเชษฐำธิรำช พระโอรสของพระเจ้ำโพธิสำล
รำชและเจ้ำหญิงเมืองเชียงใหม่ได้เสด็จไปครองเมืองเชียงใหม่อยู่ระยะหนึ่งเพรำะทำงเชียงใหม่ขำดผู้สืบเชื้อสำย
(พ.ศ.2091–2093) เมื่อพระเจ้ำโพธิสำลรำชสวรรคตจึงเสด็จกลับไปครองอำณำจักรล้ำนช้ำง และในกำร
กลับมำครั้งนั้นพระองค์คงจะได้น ำเอำพระธรรมคัมภีร์ วรรณคดี นักปรำชญ์รำชบัณฑิตตลอดถึงช่ำงฝีมือ
กลับมำล้ำนช้ำงด้วย ฉะนั้นตัวอักษรล้ำนนำที่ใช้กันแพร่หลำยในอำณำจักรล้ำนนำในขณะนั้นก็น่ำจะได้เข้ำมำมี
บทบำทต่ออำณำจักรล้ำนช้ำงมำกยิ่งขึ้นตำมล ำดับ ในระยะแรกๆ อกษรทั้ง 2 อำณำจักรนี้เป็นอักษรแบบ
ั
เดียวกันเพรำะน ำอักษรธรรมล้ำนนำมำใช้ในอำณำจักรล้ำนช้ำงช่วงต้นๆ ดังปรำกฏในศิลำจำรึกที่พบในภำค
อีสำนและล้ำนช้ำง เช่น จำรึกฐำนพระพุทธรูปวัดสีสะเกด เวียงจันทน์ (พ.ศ. 2033) จำรึกฐำนพระพุทธรูปพระ
ประธำนในพระอุโบสถวัดพระธำตุพนม (พ.ศ. 2046) จำรึกวัดถ้ ำสุวรรณคูหำ (พ.ศ.2106) เป็นต้น จำรึก
ดังกล่ำวมีรูปแบบสัณฐำนตัวอกษรเหมือนกันกับอกษรธรรมล้ำนนำในช่วงระยะเวลำใกล้เคียงกัน เช่น จำรึก
ั
ั
ฐำนพระพุทธรูปวัดเชียงมั่น จังหวัดเชียงใหม่ (พ.ศ. 2008) ศิลำจำรึกวัดช้ำงค้ ำ จังหวัดน่ำน (พ.ศ. 2091) เป็น
ั
ต้น ต่อมำรูปแบบของตัวอกษรล้ำนนำและตัวอักษรธรรมได้พัฒนำแตกต่ำงกันออกไปจนในปัจจุบันมีรูปแบบ
แตกต่ำงกันบ้ำงบำงประกำร เช่น ตัวอักษรธรรมล้ำนนำ ได้เพิ่มเสียงวรรณยุกต์ เพิ่มเครื่องหมำยก ำกับเสียงตัว
พยัญชนะ เป็นต้น ส่วนตัวอกษรธรรมในล้ำนช้ำงไม่ได้เพิ่มเติมอะไรมำกและก็น ำมำใช้ในภำคอีสำนของไทยสืบ
ั
ต่อมำ
6.2 พยัญชนะ
พยัญชนะอักษรธรรมล้ำนช้ำง (อีสำน) แบ่งออกเป็น 2 ประเภท
1) พยัญชนะตัวเต็ม คือ พยัญชนะที่เขียนเต็มรูปแบบปกติ มี 37 รูป ท ำหน้ำที่เป็น
พยัญชนะต้น เขียนไว้บนบรรทัด
2) พยัญชนะตัวเฟื้อง หรือ ตัวห้อย คือ พยัญชนะที่เขียนครึ่งรูป หรือครึ่งตัว โดย
เขียนไว้ใต้บรรทัด ท ำหน้ำที่เป็นพยัญชนะตัวสะกดและพยัญชนะควบกล้ ำ
ดังตำรำงตัวอักษรตำมวรรคต่ำง ๆ ดังนี้
