Page 117 - ปฎิบัติการชีววิทยา 1

กายวิภาคศาสตร์ของกบ
ปฏ บั ต การชี วว ทยา 1 |
ิ
ิ
ิ
่
ปฏิบัติการท 8
ี
(Frog Anatomy)
ิ
กายวภาคศาสตร์ของกบ (Frog Anatomy)
ผศ. ดร. บังอร แถวโนนงว
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.บังอร แถวโนนงิ้ว ิ ้

็
ั
่
์
้
ื
กบ (Rana tigrina) เปนสัตวทีมีกระดกสันหลง (vertebrate) มีโครงสร้างพนฐานและ
ู
ู
ั
์
่
่
ื
่
ี
ิ
กระบวนการทางสรรวทยาหลายอยางคล้ายคลงกบสัตวทีมีกระดกสันหลังขนาดใหญ่ชนดอนๆ เชน
ิ
ึ
่
ี
ั
่
้
่
่
้
่
่
กระตาย และคน นอกจากนกบยงมีขนาดโตพอทีจะศึกษาอวยวะส่วนตางๆ ไดอยางทัวถึง และชดเจน
ั
ั
ื
ั
ึ
้
์
้
่
ู
ั
้
ิ
่
์
ี
ู
ดงนนในการศกษาเกียวกบความรพนฐานทางด้านกายวภาคศาสตร และสรรวทยาของสัตวทีมีกระดก
ั
ิ
่
ั
ิ
ื
่
ึ
่
้
ิ
ั
์
้
ิ
้
็
ั
ึ
สันหลงจงใชกบเปนตวอยางแทนสัตวชนดอนๆ สําหรับกบทีใชในการศกษาในหองปฏบตการ ควรฆา ่
์
้
่
็
ั
์
็
้
่
ื
ี
้
แล้วดองด้วยฟอรมาลน 4-10 % ประมาณ 1-2 สัปดาห เพอใหเลือดแขงตว ในการฆากบใชเขมดาน
ั
ยาวแทงลงไปตรงรอยตอของคอกบลําตวซึงจะมีแอง (foramen magnum) อย และหมุนเข็มไป
่
ั
ู
่
่
่
ึ
ั
ํ
้
่
ื
โดยรอบเพอทาลายไขสนหลง (spinal cord) หรออาจฆ่าโดยใหดมยาสลบแล้วจงนาไปดอง การฆา ่
ั
ํ
ื
่
่
่
้
่
ี
ั
ู
ิ
่
้
ี
ี
กบโดยวธทีกล่าวมาน ทําใหกบไม่เสียเลือด เลือดจะคงอยตามเส้นเลือดงายตอการท่จะศึกษาระบบ
ี
ไหลเวยนโลหต
ิ

้
ื
วตถประสงค์ เพอใหนสิตสามารถ
่
ิ
ั
ุ
ั
1. บอกชอและหนาทของอวยวะภายนอกและอวยวะภายในบางระบบของกบได ้
ั
ื
่
ี
่
้
ั
2. บอกความสมพนธระหวางอวยวะตางๆ ได้
ั
่
ั
่
์
ึ
่
ื
3. ผ่ากบเพอศกษาเกียวกบกายวภาคศาสตร์ของกบได ้
ิ
่
ั

ุ
อปกรณ ์
1. กบดองใน 4-10 % ฟอรมาลีน
์
2. ถงมือ
ุ
3. เขมหมุด
็
4. ชดเครองมือผ่าตด
ุ
ื
่
ั
ิ
5. ถาดพาราฟน

ิ
่
ี
ิ
ปฏบัตการท 8.1 ศึกษาลักษณะภายนอก (External feature) (ภาพที 8.1)
่
่
ั
ี
่
ั
ผิวหนงของกบมลักษณะบางออนนม ไม่มีเกล็ด ทีผิวหนงมีตอมเมือก (Mucus gland) อย ู ่
่
ุ
่
้
ตอมนจะสรางเมอกมาหลอเลียงทาใหผิวหนงกบลืน ผิวหนงทางดานบน (dorsal) จะเห็นเปนจดๆ
้
ี
่
้
ํ
้
่
ื
่
ั
ุ
ั
็
้
ิ
ุ
ุ
่
้
ี
ั
กระจายอยูทัวไป จดเหล่านเกดจากรงควตถ (pigment granules)
่
่
รางกายกบ แบงเปน 2 ส่วน คอ ส่วนหว (head) และลําตว (trunk) ทังสองส่วนจะตดกน
้
ั
็
ั
่
ิ
ื
ั
โดยไม่มีส่วนคอ ประมาณกงกลางของลําตวทางดานบนจะมีตะโหงกขนมาเล็กๆ ตะโหงกนีคอ sacral
้
ื
ั
่
ึ
้
้
ึ
hump
่
ี
ื
ี
้
ตา (eye) ตากบมขนาดใหญ่มองเห็นไดดในทีมด กบสามารถมองเห็นไดรอบตว โดยไม่ตอง
้
ั
้
หมุนตว เนองจากตาของกบจะโปนออกมา หนงตาของกบมหนงตาบน (upper eyelid)
ั
ั
ื
่
ั
ี
ิ
่
ื
ั
่
ี
ซึงเคลือนไหวหรือกระพริบไม่ได หนงตาล่างจะมเยอบางๆ ตดอยตอนบน เรยกวา nictitating
ี
่
้
่
ู
่
ิ
ิ
่
ิ
ี
ปฏบัตการท 8 กายวภาคศาสตร์ของกบ (Frog Anatomy)