Page 16 - ปฎิบัติการชีววิทยา 1

ี
ิ
์
ปฏบัติการชววิทยา 1 [Biology Laboratory I] ภาควิชาชววิทยา คณะวิทยาศาสตร มมส.
ี
4 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุมาลี ชูกําแพง
2 | ปฏ บั ต การชี วว ทยา 1
ิ
ิ
ิ
่
ิ
ี
ู
ุ
ั
่
1.5 กล้องจลทรรศน์สเตอริโอ (stereomicroscope) ใชสําหรบดสิงมชวตทีทึบแสง
ี
้
ิ
ั
์
่
ุ
ื
ลักษณะการมองเห็นภาพแตกตางจากกล้องจลทรรศนธรรมดา กล่าวคอ เกดจากแสงส่องกระทบวตถ ุ
ิ
็
ั
็
แล้วสะท้อนเข้าตา ภาพทีเหนเปนภาพเสมือนหวตงแบบสามมต มีกาลงขยายประมาณ 80-200 เท่า
่
ํ
ิ
ั
้
ั

ิ
ิ
์
้
ี
ุ
ุ
2. กล้องจลทรรศน์อเลคตรอน (electron microscopes) กล้องจลทรรศนชนดนจะใช ้
้
ิ
ิ
ื
ลําแสงอเลคตรอน หรอ อเลคตรอนบีม (electron beam) ทําใหเกดภาพแทนการใช้แสงสวาง และ
ิ
่
ิ
ื
่
ื
้
ใชสนามแมเหล็กแทนเลนส์ การใชลําแสงอเลคตรอนซึงมีความยาวคลนสันกวาความยาวคลนแสง
่
่
้
้
่
่
่
ิ
้
่
้
อยางมากมายนีทําใหกาลังจาแนก (resolving power) มีคาลดลงอยางมาก เปนผลใหเพมกาลังขยาย
็
่
ํ
ํ
่
้
ํ
่
ั
็
ไดเปนหมนหรอแสนเทา กล้องจุลทรรศนอิเล็คตรอนทีใชกนแบงออกเปน 2 ชนิด
็
้
่
ื
้
์
ื
่
่
ิ
่
2.1 กล้องจลทรรศน์อเลคตรอนชนิดสแกนนง (Scanning Electron Microscope :
ุ
ิ
์
ิ
ึ
ื
ั
้
SEM) เปนกลองจุลทรรศนอเลคตรอนชนิดส่องกราดหรอกวาดภาพภายนอกของวตถ ใชศกษาเฉพาะ
้
็
ุ
ลักษณะตาง ๆ ภายนอกเซลลเท่านน จะไม่เหนโครงสรางภายใน
้
์
่
้
ั
็
่
ิ
2.2 กล้องจลทรรศน์อเลคตรอนชนิดทรานสมสชัน (Transmission Electron
ุ
ิ
ุ
ึ
ิ
Microscope : TEM) เปนกล้องจลทรรศนอเลคตรอนชนิดส่องผ่านทะลุวตถ สามารถศกษาโครงสร้าง
์
็
ั
ุ
้
์
่
ภายในเซลลไดอยางชดเจน
ั

ุ
ส่วนประกอบของกล้องจลทรรศน์แบบใช้แสง
์
สําหรับการปฏบตงานในหองปฏบตการทัว ๆ ไปนนนยมใชกล้องจลทรรศนใชแสง
่
้
ิ
ุ
ิ
้
ั
ั
ิ
้
ิ
ั
้
ิ
กบเลนส์ในการทําให้เกดภาพชนิดไบร์ท-ฟลด (bright-field microscope) มากทีสุด โดยใชแสง
ิ
ั
์
้
ิ
่
้
ั
ั
ื
็
ธรรมดา (visible light) ที่มีความยาวคลืน 400-900 นาโนเมตร เปนกล้องทีเหนพนสวางตดกบวตถ ุ
็
่
ั
่
่
์
่
ทึบแสง กล้องจุลทรรศนชนิดนมีส่วนประกอบ ดงภาพที 1.1
ี
้
ั
หมายเลข 1 เลนส์ใกล้ตาหรือออคิวลาร์ (oculars หรอ eyepieces) ประกอบด้วย
ื
ิ
็
ั
ุ
่
้
ชดของเลนส์ทําหนาทีขยายภาพจริงทีเกดจากเลนส์ใกล้วตถุ มีกาลงขยายเปน 10x กระบอกเลนส์ใกล้ตา
ั
่
ํ
้
ั
สามารถปรบระยะห่างไดตามความเหมาะสมของผูใชงาน
้
้
หมายเลข 2 ลํากล้อง (body tube หรือ binocular tube) ประกอบด้วยกระจก
และปรซึมซึงจะส่งภาพจากเลนส์ใกล้วตถุไปสูเลนส์ใกล้ตา
่
ิ
่
ั
หมายเลข 3 แขนกล้อง (arm) ใช้จบถอกล้องขณะเคลอนย้ายกล้อง
่
ื
ั
ื
่
หมายเลข 4 ปุมล็อคฐานเลนส์ (screw lock for fixing tube) ใช้ล็อคฐานเลนส์
ุ
่
้
ั
่
ุ
ี
่
้
้
้
ใกล้ตาใหแนนภายหลงจากทหมุนใหไดทิศทางตามตองการแล้ว ในกลองบางรนปมดงกล่าวจะไม ่
ั
่
้
ิ
้
ี
้
ื
่
่
ั
้
สามารถใชไดเนองจากมีการจดทศทางของเลนส์ใกล้ตาอยางถาวรเรยบร้อยแลว
หมายเลข 5 รีวอลวิงโนสพีส (revolving nosepiece) ใช้สําหรบเปลยนเลนส์ใกล้
ั
่
ี
่
ึ
่
ี
็
ํ
วตถุอนหนงไปเปนอกอนหนงเมอตองการเปลียนกาลงขยายของเลนส์
ั
ึ
่
ั
ั
ั
้
ื
่
ี
ื
้
หมายเลข 6 เลนส์ใกล้วัตถุหรอออบเจ็คทฟ (objectives lens) ทําหนาทีขยาย
่
ิ
ั
ํ
วตถุทําใหเกดภาพจรงหวกลับขนาดใหญกวาเดม ปกตจะมีจานวน 4 อน ไดแก่
้
ิ
ิ
ั
่
้
่
ิ
ั
้
ื
1. เลนส์สําหรบกวาดภาพ (scanning lens) มีพนทีเลนส์กวางมากทีสุด
ั
้
่
่
่
ํ
ี
ั
และมีกาลงขยายตาเพยง 4x
ํ
่
ั
ํ
ํ
ั
ํ
ั
2. เลนส์ใกล้วตถุกาลงขยายตา (low power objective) มีกาลงขยาย 10x
ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลัยมหาสารคาม
ิ
์
ี
ิ
ิ
ิ