Page 19 - ปฎิบัติการชีววิทยา 1

้
์
้
บทปฏบัติการท 1 กลองจุลทรรศนและโครงสรางของเซลล ์
ิ
ี�
Microscope and Cell Structure 7
ปฏ บั ต การชี วว ทยา 1 | 5
ิ
ิ
ิ
ในการศกษาจลินทรยทีมีขนาดเล็กมากเชน แบคทเรยหรือเซลล์เมดเลือดจาเปนตองใช ้
้
ี
ึ
ี
ุ
่
์
่
ี
ํ
็
็
ุ
ั
ั
่
ํ
้
้
้
ุ
้
เลนสวตถทีใชนามัน (oil immersion objective) โดยหยดนามันลงบนวตถ เวลาใชตองใหเลนส ์
ํ
้
้
์
ั
ํ
ั
้
ั
ุ
็
ั
่
ั
่
ู
ี
ั
สัมผัสกบนามันบนวตถทีส่องดเสมอจึงจะเหนภาพได้อยางชดเจน นามันดงกล่าวมีดชนการหกเหของ
้
ํ
ั
้
้
แสงเท่ากบ 1.52 ซึงเท่ากบค่าดชนการหกเหของแสงของแกวทใชทําสไลดและเลนส เหตทตองใช้
่
้
ั
ี
่
ี
่
ั
ั
์
ี
์
ุ
ี
ุ
ํ
่
ั
ั
ํ
ั
้
ั
ุ
่
น้ามนชนิดนีกบเลนส์วตถใช้น้ามนเนืองจากเลนส์วตถทมกาลังขยายสูงๆ นันจะมเส้นผ่าน
ั
ี
ํ
้
ี
้
ี
ี
์
ี
ศูนยกลางน้อยและมความโค้งมากจงมพืนทรับแสงน้อย ถาไมใช้น้ามน แสงทผ่านจาก
่
ํ
ึ
ี
่
ั
้
่
่
condenser สไลด และอากาศจะหกเหออกไปไมเข้าสูเลนส์ใกล้วตถ แสงจงเข้าสูเลนส์ไดน้อย
์
่
ุ
ึ
่
ั
้
ั
้
่
ํ
่
้
ั
์
่
่
่
ื
ู
ั
ื
้
ั
็
่
ี
่
ภาพทีเหนจะ ดมดและพรามวไมชัดเจน เพอแกปญหานจะตองทาให้ไมมีชองวางระหวางสไลดกบ
่
ั
้
่
ั
เลนส์วตถ โดยใชนามันซึงมดชนการหักเหของแสงเท่ากบแกวหยดลงไประหวางช่องว่างดังกล่าว
่
ั
ี
้
ํ
้
ุ
ี
ุ
้
ั
(ภาพที 1.3) ทําใหแสงผ่านวตถบนสไลดไปยงนามันและเขาสูเลนสวตถไดมากขึน เปนผลใหไดภาพที ่
้
ั
่
้
์
้
่
ํ
้
ุ
์
้
ั
้
็
่
้
็
้
้
สวางชดเจนไมมืดหรอพร่ามัว เมอเลิกใชแล้วตองเชดคราบนามันใหสะอาดดวยกระดาษเชดเลนส์ทุก
่
ื
ํ
่
ั
้
้
ื
็
ครง
ั
้
่
้
ํ
ั
ภาพที 1.3 การลดการหกเหของแสงโดยใชนามน (ทีมา: William, 1989)
่
้
ั
้
ิ
์
ุ
ในหองปฏบตการทัว ๆ ไป นยมใชกล้องจลทรรศนใชแสงไบรท-ฟลดมากทสุด เมอไดฝึก
่
่
้
่
ิ
้
ี
้
ั
์
ิ
์
ิ
ื
ั
ิ
ิ
ํ
้
็
ี
ั
ุ
ี
้
ึ
ปฏบตการในเรองนแล้วจะทําให้เขาใจถงทฤษฏ กลไก วธใช การเกบและบารงรกษา รวมไปจนถึง
ื
ิ
้
่
ี
้
่
่
้
ขอจากดของกล้องจุลทรรศนชนิดน อยางไรก็ตามกล้องจลทรรศนทีดจะมีราคาแพงมากจึงควรปฏบต ิ
ํ
์
ี
ี
ั
ุ
์
ั
ิ
้
่
ี
ตามคําแนะนาตอไปนอยางเคร่งครด เพอใหมีอายการใชงานยนยาว หากมีการผิดพลาดอาจจะทาให ้
่
้
ื
้
ุ
ํ
ื
ํ
ั
่
เสียหายจนไม่สามารถใชการได ้
้

้
ั
ข้อแนะนําการใช้และรกษากล้องจลทรรศน์แบบใชแสง
ุ
้
้
้
ิ
ื
่
่
้
์
็
1. หามใชนวมือหรือสิงอนใดแตะเลนส ยกเวนกระดาษเชดเลนส์
ิ
้
2. หามถอดชนส่วนออกจากกล้องจุลทรรศน ์
้
้
้
ื
3. การวางกล้องจุลทรรศน วางไวห่างจากขอบโต๊ะปฏิบัติการประมาณ 6 นิว หรอตามความ
์
ั
่
ู
ู
้
เหมาะสมขนอยกบความสงของผใชงาน
ู
ึ
้
้
้
้
ํ
ี
ั
ิ
้
้
้
้
ํ
ั
ั
้
ุ
ื
่
ั
ุ
ิ
4. หามใชนามันกบเลนส์ใกล้วตถอนๆ ยกเวนเลนส์ใกล้วตถใชนามัน (ในปฏบตการนไม ่
ั
ุ
อนญาตใหใชเลนส์ใกล้วตถุกาลงขยาย 100x)
้
ั
ํ
ิ
้
่
ํ
ั
5. หามดงสไลดออกจากแทนขณะกาลงใชเลนส์ใกล้วตถุใชนามน
้
ึ
์
ํ
้
ั
้
ั
้
กลองจลทรรศนและโครงสร้างของเซลล (Microscope and Cell structure)
์
ุ
้
์