Page 90 - ปฎิบัติการชีววิทยา 1
P. 90

ี
                                                                   ์
                                                    ี
                   ปฏบัติการชววิทยา 1 [Biology Laboratory I] ภาควิชาชววิทยา คณะวิทยาศาสตร มมส.
                     ิ
          78       ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชนิดาพร ตุ้มปี่สุวรรณ, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ภาสกร บุญชาลี
                        ิ
                     ิ
              68 | ปฏ บั ต การชี วว ทยา 1
                                 ิ
              การจาแนกพืช (The Classification of Plants)
                   ํ

                                                               ่
                          ่
                      ื
                     พชแตละชนดมีความแตกตางกนในหลายๆ ลักษณะ เชนลักษณะภายนอกหรือสัณฐานวทยา
                                                                                        ิ
                              ิ
                                          ่
                                             ั
                                                                     ็
              ลักษณะภายในหรือกายวภาคศาสตร์ จานวนโครโมโซม และลําดบดเอนเอ เปนตน แตลักษณะทีเรา
                                                                ั
                                                                   ี
                                  ิ
                                                                                 ่
                                             ํ
                                                                                         ่
                                                                             ้
                                                                          ็
                                                   ี
                           ํ
                              ้
                                               ี
                   ็
                               ่
                                                             ื
                                                                                 ื
                                                                           ั
                                                                                    ื
                                                                  ื
              พบเหนและจดจาไดงาย และสามารถเปรยบเทยบความเหมอนหรอแตกต่างกนของพช คอลักษณะ
                                                    ้
                        ิ
                                           ่
              ทางสณฐานวทยา (morphology) เชน ราก ลําตน ใบ ดอก ผล และเมลด เพราะสามารถมองเห็นได ้
                                                                      ็
                   ั
                                   ี
                                       ั
              ดวยตาเปล่า โดยมีรายละเอยดดงน  ้ ี
                ้

                        ิ
              1. ลักษณะวสัยของพืช (habit)
                                ่
                                                                           ้
                       ็
                                 ื
                                             ู
                                                                                      ี
                                ี
                                                                                       ิ
                                                                         ิ
                                                                         ่
                     เปนลักษณะทพชแสดงออกในรปแบบของการเจรญเตบโต การแตกกงกาน และวงจรชวต ซึง ่
                                                              ิ
                                                          ิ
                               ั
              แบงเปน 6 ประเภทดงน (ภาพท 6.1)
                                       ่
                                 ี
                 ่
                                 ้
                                       ี
                   ็
                     1.1 ไม้ตน (tree) เปนพชทีมีลําตนหลกเพยงอน
                                     ็
                            ้
                                          ่
                                               ้
                                                  ั
                                                         ั
                                        ื
                                                     ี
                ี
                                         ื
                                         ้
                                               ่
                                 ่
                                   ้
                                                  ้
                                 ิ
              เดยว และไม่มีการแตกกงกานใกล้พนดน เชน ตนยางนา
                                            ิ
                                              ่
                                                     ้
                             ุ
                             ่
                                            ื
                                         ็
                     1.2  ไม้พม (shrub)  เปนพชทีไม่มีลําตนหลัก
                 ื
                                            ิ
                                    ิ
                                               ่
                                    ่
                     ่
                                         ื
                                         ้
                                        ้
                                                   ้
              หรอมีแตสัน และมีการแตกกงใกลพนดน เชน ตนกะเพรา
                      ้
                                          ็
                                                      ้
                                                    ุ
                                               ่
                                                        ี
                                             ื
                     1.3  ไม้ล้มลุก (herb)  เปนพชทีมีอายไดเพยง
                                       ็
                                                     ้
                     ่
              ระยะหนง เมือครบวงจรชวตกจะตายไป แยกไดเปน 3
                         ่
                     ึ
                                                       ็
                                    ิ
                                   ี
                 ิ
                   ื
              ชนดคอ
                              ื
                                                       ิ
                         1.3.1 พชฤดเดยว (annual)  เจรญเตบโต
                                                   ิ
                                  ู
                                    ี
                          ่
               เพยง 1 ฤด เมือออกผลก็จะตายไป เช่น ขาว ขาวโพด
                 ี
                                                   ้
                        ู
                                               ้
                                                     ็
                                       ู
                                                       ื
                                ื
                         1.3.2  พชสองฤด (biennials)  เปนพชท ่ ี  ภาพท 6.1 ลักษณะวสัยของพช
                                                                     ี
                                                                     ่
                                                                                ิ
                                                                                       ื
                       ิ
                                ่
                                        ู
              สามารถเจรญเตบโตอยูได 2  ฤด โดยในฤดูแรกเปนการ         (ทีมา: กองกานดา, 2545)
                           ิ
                                                     ็
                                  ้
                                                                         ่
                                                                    ่
                                                     ู
                                                       ่
              เจรญของราก ลําตน ใบ (vegetative past) ในฤดทีสอง
                 ิ
                             ้
                                                                                  ่
                                                                                  ํ
              เปนการเจรญของดอกและผล (reproductive past) แล้วตายไป เชน หอมหวใหญ่ กะหลาปลี คะนา
                                                                                          ้
                ็
                       ิ
                                                                         ั
                                                                  ่
                                                                           ้
                                                            ่
                                                                                 ่
                         1.3.3  พชหลายฤด (perennial)  เปนพชทสามารถเจรญอยไดมากกวาสองฤด เชน
                                                          ื
                                                                      ิ
                                                                         ่
                                                            ี
                                                                                        ู
                                                       ็
                                                                                          ่
                                        ู
                                ื
                                                                         ู
              สับปะรด
                                                          ื
                     1.4 ไม้เลือย (climber) เปนพชทีใช ตน ราก หรอมือเกาะ เกาะหรือพนสิงตางๆ เชน พลูดาง
                                            ื
                                                  ้
                                                ้
                                              ่
                                         ็
                                                                              ่
                                                                          ั
                            ้
                                                                                         ่
                                                                                    ่
                                                                            ่
              ตาลึง
                ํ
                                                                      ้
                                                                  ็
                                                              ิ
                                                                       ุ
                                                  ็
                                                                                ่
                                                                          ่
                                ้
                                                                                         ่
                                                                                 ึ
                     1.5  ไม้รอเลือย (scandent)  เปนพชมีลักษณะวสัยเปนไมพมเมือไม่มีทียดเกาะ แตจะ
                                                                       ่
                                                    ื
                                         ่
                             ่
                                 ่
                                  ึ
                     ็
                         ้
              กลายเปนไม้เลือยเมือมีทียดเกาะ เชน การเวก
                                                                      ่
                                                                              ี
                                                                                    ่
                                                                                  ื
                                                                          ี
                                                 ็
                                                             ้
                              ิ
                                                        ั
                           ื
                     1.6  พชองอาศย (epiphyte)  เปนพชอาศยบนตนไม้อน แตไม่เบยดเบยนพชทีตนอาศัย
                                                                  ื
                                                                  ่
                                                    ื
                                  ั
              เพราะสามารถสงเคราะห์อาหารไดเอง เชน กล้วยไม้ ชายผ้าสีดา
                                              ่
                           ั
                                         ้
                                                     ่
                                                   ื
                     1.7 พชปรสต (parasitic plant) เปนพชทีเจรญเตบโตโดยอาศยตนไม้อน และเบยดเบยนพช
                                                                           ่
                                                                           ื
                                                                    ั
                                                                                          ื
                                                        ิ
                          ื
                                                                       ้
                                                                                      ี
                                                                                  ี
                              ิ
                                                ็
                                                           ิ
                     ั
                                                          ้
                                                       ิ
                ่
              ทีตนอาศย เพราะไม่สามารถสังเคราะห์อาหารบางชนดไดเอง เชน กากฝาก
                                                               ่

              2. เปลือกไม (Bark)
                        ้
                                                                                   ้
                                                                ื
                                                                        ่
                                                                                          ่
                     เปนส่วนนอกสุดของลาตนและรากพืช โดยทวไปพบในพชใบเลียงค ทําหนาทีปกปองเนือเยือ
                                      ํ
                                        ้
                                                                     ้
                                                                                       ้
                                                                        ู
                                                       ั
                       ็
                                                                                ่
                                                                             ้
                                                       ่
                                                                             ้
                              ้
                                                     ั
                                                   ั
              ภายในราก และลําตน ไม่ให้สูญเสียนาและปองกนอนตรายจากภายนอก ประกอบดวยเปลือกชนใน
                                          ํ
                                          ้
                                                ้
                                                                                      ้
                                                                                      ั
                                      ์
                     ี
                       ิ
                                          ิ
                              ิ
                  ิ
              ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลัยมหาสารคาม
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95