Page 123 - ebook.msu.ac.th
P. 123
การพิจารณาเลือกเสาแฮก
ผิจักเอาเสาแฮก
ให้เอาลำงามส้วยปลาย ไม้ต้นนั้นชื่อว่าไชยยะวุฒิแล
ลำใดกกใหญ่ปลายใหญ่ ทำกลางน้อย อย่าเอา บ่ดีแลฯ
ลำใดกกน้อยปลายน้อย ทำกลางใหญ่ ชื่อว่ากาลกิณี ไม้บ่ดีฯ
จักเอาให้เอาลำงามมียอด ทำกลางดีนักแลฯ
การตัดเสาแฮก ลักษณะตาไม้
ถ้าจักตัดเสาแฮกให้เอาเผียกแทก ทำแต่กกเท่าปลาย จิงมาหีกเป็น ๑๐ ส่วนเทิน
ส่วนหนึ่งท้าวพญามักแล
ส่วนถ้วน ๒ มีตาดีประกอบด้วยมิตรสหายแล
ส่วนถ้วน ๓ มีตาจักได้โภชนะอาหารมากนักแลฯ
ส่วนถ้วน ๔ มีตาจักไข้เจ็บบ่ดีแลฯ
ส่วนถ้วน ๕ มีตาฟ้าจักผ่าบ่ดีแลฯ
ส่วนถ้วน ๖ มีตาจักได้งัวควายช้างม้าแลฯ
ส่วนถ้วน ๗ มีตาท้าวพระยาจักฮักแลฯ
ส่วนถ้วน ๘ มีตาจักเสียข้าวของบ่ดีฯ
ส่วนถ้วน ๙ มีตาจักได้พรากจากที่ฮักบ่ดีแลฯ
ส่วนถ้วน ๑๐ มีตาจักได้ไฮ่นาฮั้วสวนแลฯ
ลักษณะตาไม้อีกนัยหนึ่ง
นัย ๑ ว่าเสาแฮกมีตา ๑๒ ตา ๓ ตา ๖ ตา ๙ ตา ๑๐ ตา ดี
มากกว่า ๑๐ ตาแล ๕ ตา ๗ ตา ๘ ตา บ่ดีฯ
การคำนวณความยาวเสา
นัยหนึ่ง ให้ได้ล่วงปิงขึ้นล่วงกกเสาดีแล
ผิว่าจักปักดวดแล สิปีนแทกแต่ตีนเสาได้ค่า ได้จิงได้เอาด้านนั้นแทกกกเสาตามโสกอันนี้ว่า
“สุกโข โจโร สิทธิลาโภ มัจจุ”ฯ
ดังนี้เท่าสูตรจิงสิ่วปิงปักดวดเทินฯ ผิว่าปักดวดได้ สุกโข สิทธิลาโภ ดี ได้ โจโร มัจจุ บ่ดี แลฯ
ผิว่าเรือนท้าวพญาแต่ตีนเสาขึ้นจุปิงยาวค่าใดไว้ดวดยาวศอก ๑ ดีแลฯ
ผิว่าเรือนชาวเมืองลุ่มยาวกว่าดวดคืบ ๑ ดีแล
121
