Page 99 - ปฏิบัติการ Lab Bilology II

ิ
บทปฏบัติการท 8 อาณาจักรสัตว ์
ี�
Animal Kingdom 91

บทปฏิบัติการที่ 8 อาณาจักรสัตว์
ั

อาณาจักรสตว (Animal Kingdom)
(Animal Kingdom)
สุคนธทิพย เศวตนลินธล
ศักดิ์บวร ตุมปสุวรรณ
ผศ.ดร.สุคนธ์ทิพย์ เศวตนลินทล, อ.ดร.ศักดิ์บวร ตุ้มปี่สุวรรณ

บทนํา
่
ี
ี
สัตวจัดอยูในอาณาจักรสัตว (Animal Kingdom) โดยสัตวเปนสิ่งมีชีวิตท่สามารถเคลื่อนทไดอยาง

ุ
ี


ี
ี
นอยในชวงใดชวงหนึ่งของวงชีวิต เซลลสัตวเปนเซลลแบบยูคาริโอตท่ไมมผนังเซลลและรงควัตถท่ใชในการ
สังเคราะหแสง สัตวประกอบดวยหลายเซลล ดวยเหตุผลขอนี้ทําใหโปรโตซวซงเปนสิ่งมชีวิตเซลลเดยวไมถกจัด
ั

ี
ี

ึ
่
ู
ึ
ั
ั

วาเปนสัตว อยางไรก็ตามในการศึกษาเกี่ยวกับอาณาจักรสัตวมกศกษาโปรโตซวดวย เนืองจากบางทฤษฎีกลาว
่
ั
ี
่
่
ี
ี่
ั
วาบรรพบุรุษของสัตวมวิวัฒนาการมาจากโปรโตซวทเคลือนทโดยแฟลกเจลลาและอยูรวมกนเปนโคโลนี
(colonial flagellate)
ปจจุบันมีสัตวที่พบและจําแนกชนิดจํานวนมากกวา 1.5 ลานชนิด สัตวที่มีลักษณะคลายกันถูกจัดไวใน


ู

ี
่
ั
้
้
ั
ี

่

กลุมเดยวกน โดยลักษณะสําคญทใชเปนเกณฑในการจัดหมวดหมของสัตว ไดแก จํานวนชันของเนือเยือ
ั
(Germ layers) รูปแบบสมมาตร (Symmetry) ชองตว (Body cavity) การพฒนาของชองบลาสโตพอร
ั
(Blastopore) การมีปลองของรางกาย (Segmentation) ระบบทางเดนอาหาร (Digestive system) ระบบ
ิ
ุ
หมนเวียน (Circulatory system) และระบบโครงราง (Skeleton system) การจัดหมวดหมสัตวแบงเปน


ู
ั
ั
ั
ั
่ํ
ลําดบขนจากสูงไปตา (Hierarchical system) ดงนี้ ไฟลัม (Phylum) คลาส (Class) ออเดอร หรือ อนดบ
ั้
ิ

(Order) แฟมลี หรือ วงศ (Family) จีนัส หรือ สกล (Genus) และสปชีส (Species)
ุ

ไฟลมพอริเฟอรา (Phylum Porifera)
ั
ี
่

ี
่
พอริเฟอรา (porifera, L.; porus = pore + ferre = bearing) เปนสิงมชีวิตทรางกายมรูพรุน สัตว
ี
ิ

้

ึ่
ในไฟลัมนี้ ไดแก ฟองน้ํา (sponges) ซงเปนสัตวหลายเซลล ไมมอวัยวะหรือเนือเยือท่แทจริง รางกายเกดจาก
ี

ี
่
การรวมตวกนของเซลลอยางหลวมๆ โดยเซลลมการเรียงตวเปน 2 ชัน ไดแก พนาโคเดิรม (pinacoderm)
ิ
ั
ั
ี
ั
้
้

เปนชันของเซลลชันนอก และโคเอโนเดรม (choanoderm) เปนชันของเซลลชันใน ระหวางชันเซลล 2 ชันนี ้
้
้
ิ
้
้
้

้
เปนชันของสารวุน (gelatinous matrix) เรียกวาชันมโซฮลล (mesohyl) หรือเมสเซนไคม (mesenchyme)
ี
้



ิ
ี

ี
่
่
ี
ี
้
ี
ภายในชันนีมเซลลทมการเคลื่อนทคลายอมบา (amoeboid cell) และโครงรางคาจุนรางกายบรรจุอยู โครง
้
้
ํ
ั

้
รางคําจุนของฟองน้ํา ไดแก สปคุล (spicule) และสปนจิน (spongin) ฟองน้ํามีการสืบพันธุท้งแบบไมอาศย
ั
เพศและแบบอาศัยเพศ การสืบพันธุแบบไมอาศัยเพศเปนการสืบพันธุโดยการแตกหนอและการสรางเจมมูล

(gemmule) กระบวนการสรางเจมมูลเรียกวา เจมมูเลชั่น (gemmulation) สวนการสืบพันธุแบบอาศัยเพศ
เปนการสรางเซลลสืบพันธุ และมีการปฏิสนธิภายใน

ั
ไฟลมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria)
ิ
็
ไนดาเรีย (Cnidaria; Knide (Gr.) = nettle + aria (L.) = connected with) เปนสัตวท่มเซลลเขมพษ
ี
ี
้
ิ
ุ
ึ่
คอ เซลลไนโดไซท (cnidocyte) ซงเปนทมาของชื่อไฟลัม ภายในเซลลเข็มพิษนีมีถงเข็มพิษนีมาโตซสท 

ี่
ื
(nematocyst) ไนดาเรียมีเนื้อเยื่อ 2 ชั้น ไดแก อิพิเดอรมิส (epidermis) และแกสโตรเดอรมิส
ี
(gastrodermis) ระหวางเนื้อเยื่อ 2 ชั้นเปนชั้นวุน เรียกวา ชั้นมโซเกลีย (mesoglea) มชองกลางตัว
ี
ิ
ู
(gastrovasvular cavity) ทางเดนอาหารไมสมบรณ ไมมีระบบหมุนเวียนเลือด ระบบหายใจ และระบบ