Page 83 - ebook.msu.ac.th
P. 83
๗. เรือนไทแดงประยุกต์ หลังคามุงสังกะสี ฝาเรือนทำด้วยแผ่นไม้กระดาน ปูพื้นด้วยแผ่นไม้กระดาน
ต่อเซียออกมาด้านหน้าและทำหลังคาครอบ ไม่มีชาน เป็นเรือนขนาดสามห้อง ซึ่งทางราชการสร้างเพื่ออนุรักษ์
รูปแบบบ้านของผู้ไทแดงเอาไว้ ตั้งเป็นศูนย์อนุรักษ์วัฒนธรรมบ้านสบฮาว
เรือนไทแดงมุงสังกะสี ฝาไม้แผ่นกระดาน ปูไม้แผ่นกระดาน
แม้ว่ารูปแบบ และวัสดุในการสร้างเรือนของผู้ไทแดงบ้านสบฮาวจะเปลี่ยนแปลง แต่พื้นที่ใช้สอยนั้น
ยังคงรักษาไว้ตามแบบแผนดั้งเดิม กล่าวคือ ในเรือนมีส่วนที่เป็นที่อยู่ของผีบรรพชน คือห้องผี และตั้งหิ้งผีไว้
เพื่อเป็นที่สิงสถิตของผีเรือน และมีการแบ่งพื้นที่ในส่วนของสมาชิกในเรือนตามสถานภาพและเพศของสมาชิก
ซึ่งความเป็นไปทุกสิ่งทุกอย่างในเรือนนั้นอยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของ “ผีเรือน” โดยมีกฎเกณฑ์ในการควบคุม
เรียกว่า “คะลำ” ด้วยการที่ผีบรรพชนมาอาศัยอยู่ร่วมกันกับลูกหลานในเรือนเดียวกันนี้ ทำให้เห็นระบบความ
สัมพันธ์ของชาวผู้ไทแดงกับบรรพชน ที่มีความผูกพันใกล้ชิด และให้ความสำคัญกับบรรพชนของตน แม้ว่า
จะเสียชีวิตไปแล้วก็ตาม ดังนั้นไม่ว่าจะมีอะไรหรือจะกระทำอะไรในเรือนผู้ไทแดงจะบอกกล่าวให้ผีเรือนได้รับรู้
ทุกครั้ง และมีประเพณีการเซ่นไหว้ผีเรือนและผีบรรพชนทุกปี แสดงให้เห็นถึงลักษณะนิสัยของผู้ที่มีความกตัญญู
รู้คุณ
การเชิญขวัญของบรรพชนให้มาเป็นผีเรือนเพื่อช่วยปกป้องคุ้มครองและดูแลลูกหลานนี้ ทำให้สมาชิก
ในเรือนมีขวัญกำลังใจ และเกิดความรู้สึกมั่นคงในชีวิต นอกจากนี้ผีเรือนยังเป็นพลังอำนาจในการควบคุมสมาชิก
ในเรือนให้ประพฤติปฏิบัติตามจารีตประเพณี รวมถึงจริยธรรมอันเป็นข้อยึดถือในสังคม ดังนั้นหากมีผู้ใดกระทำ
ผิดหรือกระทำการละเมิดข้อยึดถือดังกล่าวก็จะถูกผีเรือนลงโทษโดยการทำให้เกิดความเจ็บป่วยทั้งทางร่างกาย
และจิตใจ หรืออาจจะทำให้ได้รับอันตรายในรูปแบบต่างๆ ทั้งต่อตัวผู้กระทำผิดเองหรือเกิดกับครอบครัว ซึ่งเรียกว่า
“ผิดผี” วิธีการแก้ไขคือต้องกระทำพิธี“เสน” เพื่อเป็นการขอขมา ต้องนำเครื่องเซ่น ซึ่งอาจจะเป็นไก่ หมู หรือควาย
แล้วแต่ความหนักเบาของความผิดที่กระทำ ระบบความเชื่อใน “ผีเรือน” จึงถือเป็น “กฎหมายครัวเรือน” ของ
ผู้ไทแดง ที่ยึดถือกันมาแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
81
