Page 14 - ebook.msu.ac.th
P. 14
- ผัวให้มีเมียเป็นคู่กันเนอ
อย่าได้ปะไปฮ้างชาวบ้านเพิ่นสิเตียน
มีเกให้มีกาเป็นคู่กันนั้น
เกลือบ่มีค้างเหย้า
ให้สมสิเปล่าเฮือน
อันนี้ฮีตหากตั้งมาแต่บุพเพ
คนิงภายหลังก่อเฮือนแปงเหย้า
มีเหล็กให้หาหินไว้ฮองดีนั้น
มีปากฟันบ่พร้อม
แสนสิหย่ำก็บ่ยัง
มีเฮือนแล้วเคหังแปนเปล่า
เฮือนบ่มีพ่อเหย้าใผสิสร้างสืบมูล
(ปู่สอนหลาน วัดสระทอง บ้านทัน. หน้าที่ ๑๑๔)
ลักษณะหญิง-ชายที่สมควรเลือกเป็นคู่ครองในบริบทวัฒนธรรมในตอนนั้น เช่น
- หญิงใดจงใจเมี้ยนสนิทดีแวนแจบ
ของใดควรประเสริฐแท้ถนอมไว้ที่ดี
มีอันใดไว้แวนดีปัดกวาดที่นั่งไว้แวนเกลี้ยงเปล่าแปน
หญิงนั้นเทวดาเฝ้าแสนองค์ป้องปลูก
ก็จักมีมากล้นลือไฮ้ฮั่งมี
ชายใดได้เทียมขวัญแขนขอด
ก็จักยู้อยู่สร้างเฮือนเหย้าชุ่มเย็นเจ้าเฮย
(สอนหญิง วัดสระทอง บ้านทัน. หน้าที่ ๑๑๕)
- ชายใดฮู้ตั้งแต่งข้าว่าการเฮือน
มันกระทำเพียรสานต่าเซอบุงซ้า
หลาไนพร้อมกวักเปือสัพพะสิ่ง
แหแลซ้อนไซซ่อนซูดซวง
สัพพะสรรค์พร้อมลิงลาย
สัพพะสร้างต่างต่างนั้น
12
