Page 91 - ปฏิบัติการ Lab Bilology II
P. 91
ี�
์
ิ
บทปฏบัติการท 7 การสืบพันธุและการเจรญของสัตว ์ 83
ิ
Animal Reproduction and Development
ภาพที่ 7.2 สวนตาง ๆ ภายในไขไก
ลําดับขั้นตอนการเจริญของสัตว
ขั้นคลีเวจ (Cleavage)
ู
ิ
หมายถึง การแบงเซลลอยางรวดเร็วของไขที่ถกผสมแลว โดยมีการแบงนิวเคลียสแบบไมโตซส
จนไดตัวออนที่มีเซลลจํานวนมาก ในการแบงเซลลแตละครั้ง จะมีแนวของการแบงที่แนนอน มองเห็นเปนรอย
เรียก cleavage furrow แตละเซลลทแบงไดมาเรียก blastomere ปริมาณของไขแดง ทมีแตกตางกันในไขแตละ
ี่
ี่
ชนิดมีอิทธิพลตอการแบงเซลล จึงทําใหรูปแบบของคลีเวจแตกตางกันไปดังนี้
่
ั้
ื
ปลาดาว มีการแบงเซลลแบบ holoblastic และ equal คอ แบงตลอดทงไข เซลลทไดจาก
ี
ั
ี
การแบงมีขนาดเทาๆกัน โดยไซโกตจะแบงเปน 2, 4, 8, 16,…….เซลลตามลําดบ เซลลทไดจะมขนาดใกลเคียง
ี
่
ี
้
ี
ี
ั
กันแตจะมีขนาดเล็กลง เมอมการแบงเซลลแตละครัง จนไดตัวออนท่มเซลลจํานวนมากเกาะติดกน เรียก
ื
่
ตัวออนนี้วา morula
็
่
ี
่
ี
ี
่
กบ เซลลไขท่ผสมแลวจะมการเคลือนทของเมดรงควัตถทผิวสูจุดทอสุจิสัมผัสไข ทาใหเกด
ิ
ํ
่
ี
ี
ุ
่
ึ
ู
ี
บริเวณสีจางรูปเสี้ยวพระจันทรทบริเวณศนยสูตรดานหนงของไข เรียกบริเวณนี้วา grey crescent การแบง
่
่
ี
ี
ื
เซลลของไขกบ เปนแบบ holoblastic และ unequal คอ แบงตลอดเซลล แตเซลลทไดจากการแบงมขนาด
ไมเทากัน เซลลบริเวณดานบนจะแบงไดเร็วกวา จึงมจํานวนมากกวาและมีขนาดเล็กกวา จึงเรียกวา micromere
ี
ั
เซลลดานลางใหญกวา เรียก macromere ในที่สุดจะไดตัวออนทรงกลมตน เรียก morula เชนกน
ั
ไก การเกิด clevage ของไกนั้นเริ่มและเกิดอยางรวดเร็วที่บริเวณ germinal disc ซงอยูทาง
ึ่
้
ขวดานบนของไข สวนบริเวณลางซ่งเปนทตงของไขแดง จะเกดชามากและแบงไมตลอดเซลล การแบงแบบนี ้
ั
้
ั
่
ึ
ี
ิ
เรียกวา meroblastic และ discoidal เซลลทไดจากการแบงจะเกาะเปนแผนกลมแบน วางอยูเหนือไขแดง
ี
่
เรียก blastodisc หรือ blastoderm
ขั้นบลาสตูลา ( Blastula)
ึ
ิ
ั
่
ี
เซลลของตัวออนยังคงมีการแบงตวเพมข้นตอไป มีการจัดเรียงตัวใหมจนไดตัวออนท่มีเซลล
ี
ั
็
ึ
เรียงตวรอบชองภายใน เรียกวา blastocoel ซงมของเหลวบรรจุอยูเตม ปรากฏการณนีเรียก blastulation
่
้
ตัวออนที่ไดเรียกวา blastula
