Page 111 - Microsoft Word - ปก.doc
P. 111
บทที่ 3 สารประกอบไฮโดรคาร์บอน 103
3.5 อัลไคน์ (Alkynes)
อลั ไคน์เป็ นไฮโดรคาร์บอนท่ีมีพนั ธะสาม อยใู่ นโมเลกลุ คาร์บอนของพนั ธะสาม เป็น sp-
ไฮบริไดซ์คาร์บอน พนั ธะสามประกอบด้วย พนั ธะซิกมา 1 พนั ธะ และพนั ธะไพ อีก 2 พนั ธะ
รายละเอียดโครงสร้างโมเลกลุ ได้กลา่ วมาแล้วในหวั ข้อท่ี1.6.3
3.5.1 การเรียกช่ือ
การเรียกช่ืออลั ไคน์มีสามระบบคือ
1. ระบบช่ือสามัญ อลั ไคน์ท่ียงั คงเรียกชื่อในระบบนีม้ ีเพียงตวั เดยี วคือ อะเซธิลีน
(acetylene) ซงึ่ เป็นอลั ไคน์ที่มีโครงสร้างที่เล็กท่ีสดุ
HH
acetylene
2. ระบบช่ืออนุพันธ์ุ การเรียกชื่อจะเรียกเป็นอนพุ นั ธ์ของอะเซทธิลีน โดยถือวา่ โฮโดรเจน
อะตอมของอะเซธิลีน ถกู แทนที่ด้วยหมอู่ ลั คลิ ดงั นนั้ จงึ เรียกช่ือเป็น alkylacetylene ตวั อยา่ งเชน่
CH3
H CH3 H C CH3 H C6H5
H
methylacetylene phenylacetylene
methylisopropylacetylene
3. ระบบ IUPAC หลกั การการเรียกช่ือเหมือนกนั กบั อลั เคน และอลั คีน เพียงแตเ่ ปล่ียน
คาลงท้ายเป็น –eyne เทา่ นนั้ ตวั อยา่ งเชน่
HC C CH3 H H
propeyne HC C C CH3 H3C C C C CH3
H H
1-buteyne 2-penteyne
