Page 34 - ebook.msu.ac.th

๒๕

การน าเสนอภาพของเจ้าเมืองจ าปาสัก
นอกจากภาพแทนของเวียงจันทน์ที่ผู้ประพันธ์ได้น าเสนอออกมาแล้ว การน าเสนอภาพของเมืองจ าปา
สักจึงเป็นภาพหนึ่งที่ผู้ประพันธ์น าเสนอออกมาเพื่อขับเน้นภาพความเป็นวีรบุรุษของพระวอพระตา ซึ่งอยู่ใน

เหตุการณ์เมื่อครั้งที่พระวอพระตาไปขอพึ่งเจ้าเมืองจ าปาสัก แต่ได้รับการต้อนรับที่ไม่ค่อยดีเท่าที่ควร
ผู้ประพันธ์เลือกใช้ค าว่า ย้าน , คิดคั่งแค้น เพื่อขับเน้นความไม่เต็มใจของเจ้าเมืองจ าปาสักที่พระวอพระตามา

ขอพึ่ง เลือกใช้ค าว่า จนใจ และ หนหวย แทนอาการอึดอัดใจของเจ้าเมืองจ าปาสัก นอกจากนี้ ยังได้ใช้ถ้อยค า
และอ้างเหตุ สาเหตุเพราะไม่ต้องการต้อนรับกลุ่มพระวอพระตา เพราะกลัวทัพของเวียงจันทน์เข้าตามตี โดย

ใช้ค าว่า เอา กับซัก (ชัก) เพื่อขับเน้นให้เห็นภาพของการชักศึกเข้าบ้าน และใช้ค าว่า บ่มี เพื่อปฏิเสธสิ่งที่พระ
วอพระตาขอ หรือ รับแบบขอไปที

เมื่อนั้น ราชาเจ้า จ้าปาได้ทราบเหตุ
คันจัก ฮับเลี้ยงไว้ ภายหน้าย้านเกิดความ แท้แล้ว

คันบ่ฮับไว้ หรือเขาขนครัวจนฮอดเขต

พระก็คิดคั่งแค้น คนิงหน้าอ่าวหลัง

ก็หาก จนใจแท้ หนหวยปากออก

จีงได้เว้า ค้าส้ฒบ่ม่วนหู

ว่า เอาเศิกมาใส่บ้าน เอาว่านมาใส่สวน

ซักเงือกมาเฮือ ซักเสือมาบ้าน

ย้านบ่มีก้าลัง ซิฮับเอาสูเจ้า

คันว่า มาฮอดแล้ว ทางใด๋ดีก็หาอยู่ เอาทอน
แต่หาก เมือเบื้องหน้า เศิกฮ้ายเพิ่งบ่เป็น แท้แล้ว

(ผูกที่ ๖ ลานที่ ๓ หน้าที่ ๑)

การน าเสนอภาพแทนของสถานที่
การน าเสนอภาพสถานที่ต่างๆ ที่ปรากฏอยู่ในเอกสารพระวอพระตาฉบับนี้ พบว่าเมื่อจะมีการเปลี่ยน

ฉากไปยังสถานที่ต่างๆ มักจะมีการบรรยายถึงสภาพบ้านเมืองนั้นๆ ซึ่งการบรรยายภาพบ้านเมืองดังกล่าวใน
เรื่องเป็นการให้ความหมายกับพื้นที่ จากการศึกษาตัวบทเกี่ยวกับฉากสถานที่ พบว่า การน าเสนอภาพสถานที่

ต่างๆมักจะส่งผลต่อการรับรู้ ความสามารถของผู้น าที่ได้ตัดสินใจเลือกท าเลที่ตั้งต่างๆ รวมถึงการเลือกใช้
เส้นทางในการหลบหนีจากข้าศึก ดังนี้

ภาพของหนองบัวลุ่มภู

การน าเสนอภาพของหนองบัวลุ่มภู ผู้ประพันธ์ได้กล่าวถึงด้วยน้ าเสียงที่ดี แสดงถึงความอุดมสมบูรณ์
และความเหมาะสมแก่การท าการเกษตร มีความกว้างขวาง เหมาะแก่การตั้งบ้านเรือน โดยเลือกใช้ค าว่า เป็น

พระวอ-พระตาในเอกสารใบลาน