Page 102 - ebook.msu.ac.th
P. 102
ปีกซ้าย ปีกขวา เป็นกลาง และ หน้า หลัง ตัวเป็น
ใหญ่จะอยู่กลาง
พ่อบำาเพ็ญ : โฮงเหนือก็โฮงนายเลียง- นายเลียง ไชยกาลนี่แหละ
พระอริยานุวัตร : ในบริเวณแถวนี้ รัชกาลที่ ๑ ตั้งให้เฉพาะเมืองอุบล
ื
เท่านนแหละ นอกจากเมองเจ้าโน้น (คงหมาย
ั
้
ำ
ถึงเมืองจาปาสัก) ต้งให้เป็นเจ้าเมืองอุบล- ต้งให ้
ั
ั
เป็นเจ้า เหตุน้นสมัยก่อนพวกลูกเจ้าเมือง เขาจึง
ั
ใช้ว่า เจ้านาย ๆ
ู
พ่อบำาเพ็ญ : เวลาน่งกินข้าวกับผ้ใหญ่ผมไม่ได้น่งกินธรรมดานะ
ั
ั
ั
ำ
ผมต้องน่งยังง (ทาท่าหมอบประกอบ) ต้องใส่ข้าว
้
ี
ในถ้วยจานเชิงนิด ๆ มีโตกใส่วางเรียง ๆ กัน เวลา
ำ
ิ
กินไม่อ่มผมก็เข้าไปกินในครัว เพราะจาต้องกิน
กับท่านเวลาตวัดข้าวในหม้อใส่จาน ท่านว่าปากหม้อ
ให้มันเกล้ยง อย่าให้มีเม็ดข้าวติด ตักก็บ่ให้เห่ย
ี
ี
กินก็บ่ให้มีเสียงแจ๊บ ๆ ข้าวน้นท่านไม่เติม เราก็ไม่เติม
ั
ถ้าท่านเติม เราถึงเติม เวลาตอบรับก็จะใช้คาว่า
ำ
“โดย” หรือ “โดยข้าน้อย” เด๊ พ่อว่าคั่นเจ้าบ่อยาก
ี
ู
ี
ื
ำ
ี
โดย เจ้าก็ไปเกิดบ่อนอ่น เด๋ยวน้หมดผ้ท่เราจะใช้คาน ี ้
แล้วนอกจากญาคู
ิ
ั
ุ
ี
พระอรยานวตร : ศัพท์เต็ม ๆ มันเป็นอย่างน้... “บันโดย” แปลว่า
ยอมตาม ทีนี้เราตัด “บัน” ออกเสีย เหลือแต่ “โดย”
็
่
์
้
็
ี
ำ
คาเดยว เปนศพทขะแมร สวน “โดยขาน้อย” เปน
์
ั
ศัพท์ไทยแท้
้
ู
พ่อบำาเพ็ญ : ถ้าเป็นผ้ใหญ่มาก ๆ จะใช “โดยข้าน้อยกระหม่อม”
่
้
ยงเขาไปอก เอาคาภาคกลางมาเตมใสหนาเขาไป
้
ำ
ั
ี
้
ิ
ำ
อีกเป็นคาสูง (แสดงกิริยาตอบรับให้เห็นความ
แตกต่างของการใช้คำาว่า โดย, โดยข้าน้อย, โดยข้า
น้อยกระหม่อม)
1๐1
1๐๐ ๑ ๐ ๐ ปี ช า ต ก า ล
๑ ๐ ๐ ปี ช า ต ก า ล
