Page 33 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์

22

ิ
นิวซีแลนด์ เดนมาร์ก ฟนแลนด์ (ปัจจุบันมีการเติมซีลีเนียมในปุ๋ย) จีนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและ
ื่
ภาคกลางตอนใต้ (ประมาณร้อยละ 72 ของทั้งประเทศ) นอกจากนี้ประเทศอน ๆ ในทวีปยุโรป เช่น
ี
ี
ประเทศอังกฤษ สเปน และเบลเย่ยม เป็นต้น ทวีปแอฟรกา เช่น ประเทศซาอร์ และมาลาวี เป็นต้น
ิ
ทวีปอเมริกาเหนือ เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกา และทวีปอเมริกาใต้ เช่น ประเทศบราซิล มีความเข้มข้น
ิ
ของซีลีเนียมค่อนข้างต ่าเช่นกัน (ตารางที่ 2.2) ขณะที่ดินที่มีความเข้มข้นของซีลีเนียมสูงเป็นพษ
ิ
(seleniferous soil) พบในประเทศไอร์แลนด์ สหรัฐอเมริกา แคนาดา โคลัมเบีย เวเนซุเอรา อนเดีย
และจีน (Combs, 2001, Saha et al., 2017) ข้อมูลความเข้มข้นของซีลีเนียมในดินดังกล่าวข้างต้น
บ่งชี้อย่างชัดเจนว่าซีลีเนียมเป็นแร่ธาตุที่พบทั้งการขาด และความเป็นพิษได้ทั่วโลก

ส าหรับในประเทศไทยจากการสืบค้นข้อมูลการศึกษาความเข้มข้นของซีลีเนียมในดิน พบว่า ดิน

ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ บริเวณแองสกลนครที่มีพนที่ครอบคลุมจังหวัดสกลนคร หนองคาย
ื้
่
้
นครพนม และอุดรธานี มีความเขมขนของซีลีเนียมระหว่าง 2.66 – 8.73 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม นับว่าดิน
้
บริเวณนี้มีซีลีเนียมสูงในระดับสูงและมีศักย์ทจะก่อให้เกิดพษ (เพียร, 2550) ในภาคใต้ที่จังหวัดนราธิวาส
ี่
ิ
พบว่า ดินทราย ดินพรุ และดินลูกรังมีความเข้มข้นของซีลีเนียมที่ละลายในกรด เท่ากับ 0.013 0.027
และ 0.04 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามล าดับ ซึ่งเป็นระดับที่ต ่ามาก (Kamada et al., 2000) ส่วนดินใน

ภาคกลางและภาคเหนือมีความเข้มข้นของซีลีเนียมอยู่ระหว่าง 0.14-1.29 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม

(Sirichakwal et al., 2005) รายละเอยดดังตาราง 2.2 แสดงว่าเห็นว่าซีลีเนียมในดินของประเทศไทยมี
ี
ความเข้มข้นผันแปรสูงมาก อย่างไรก็ตามข้อมูลความเข้มข้นของซีลีเนียมในดินของประเทศไทยยังมีน้อย

มาก ดังนั้นควรต้องมีการศึกษาเพมเติมให้ครอบคลุมทั้งประเทศ เพอท าให้สามารถประเมินสภาวะ
ื่
ิ่
ซีลีเนียมในปศุสัตว์รวมทั้งในมนุษย์ได้อย่างถูกต้องยิ่งขึ้น

ตารางที่ 2.1 การจ าแนกความเข้มข้นซีลีเนียมในดินต่อสภาวะซีลีเนียมในมนุษย์
ซีลีเนียม (มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม) สภาวะซีลีเนียมในมนุษย ์

<0.125 ขาดแคลน (Deficient)

0.125 – 1.175 เพียงพอ (Marginal)
0.175 – < 0.40 ปานกลาง (Moderate)

0.40 - < 1.00 สูง (High)

1.00 - < 3.00 เป็นพิษ (Toxic)
>5.00* เป็นพิษสูง (High toxic, Seleniferous)

ที่มา: Tan (1989), Ullan et al. (2019), *Oldfield (1999)

22 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ