Page 29 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์

18

ตารางที่ 1.4 ความเข้มข้นของซีลีเนียมในอาหารและเนื้อเยื่อสัตว์ที่มีสภาวะเสี่ยงต่อความเป็นพิษ

ของซีลีเนียม
สัตว์ อาหาร เลือด ซีรั่ม/พลาสมา ตับ ขน กีบ

(มก./กก. DM) (มก./ล.) (มก./ล.) (มก./กก.FW) (มก./กก.DM) (มก./กก. DM)

โค 5-10 1.5-2.0 2.5-3.5 4.0-9.0 5.0-10.0 2.0-5.0
แกะ 5-20 1.0-2.0 2.0-3.0 15.0-25.0 4.0-8.0 4.0-8.0

สุกร 3-5 2.0-3.0 0.7-1.0 1.5-3.0 4.0-6.0 3.0-4.0
สัตว์ปีก 3-5 - 0.15-0.30 2.0-6.0 - -

หมายเหตุ DM = Dry matter, FW = Fresh weight

ที่มา: ดัดแปลงจาก Suttle (2010)

สรุป

ี
ื้
ซีลีเนียมเป็นธาตุกึ่งโลหะ เป็นคุณสมบัติทางเคมีใกล้เคียงกับกามะถัน สัตว์ไม่เคี้ยวเอองจะมการ
ื้
ิ
ดูดซึมได้ของซีลีเนียมสูงกว่าสัตว์เคี้ยวเออง หลังจากการดูดซึมทั้งซีลีเนียมอนทรีย์และซีลีเนียมอนินทรีย์
ี
ี
จะถูกเปลี่ยนเป็นไฮโดรเจนซีลีไนด์และซีลีโนซีสเทอนตามล าดับ แล้วซีลีโนซีสเทอนจึงถูกใช้ในการ
ู
สังเคราะห์ซีลีโนโปรตีนต่อไป ส าหรับซีลีเนียมอนทรีย์ในรูปซีลีโนเมทไธโอนีนนั้น นอกจากจะถกใช้ใน
ิ
กระบวนการเมแทบอลิซึมของซีลีเนียมแล้ว ยังสามารถถูกน าไปใช้เป็นองค์ประกอบของโปรตีน แทนที่
กรดอะมิโนเมทไธโอนีน ส่งผลให้ในเนื้อเยื่อของสัตว์มีความเข้มข้นของซีลีเนียมสูงขึ้น ซีลีเนียมมีบทบาท
หน้าที่หลายอย่าง ผ่านการเป็นส่วนประกอบของซีลีโนโปรตีนที่ปัจจุบันมีการจ าแนกแล้วกว่า 25 ชนิด
เช่น เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส และเอนไซม์ไอโอโดไทโรนิน 5’ อีไอโอดีเนส การขาดและความ

ิ
ั
เป็นพษของซีลีเนียมท าให้สัตว์เกิดอาการผิดปกติ เช่น บวมน ้า กล้ามเนื้อลีบ เนื้อตบตาย ระบบสบพันธุ ์
ื
ุ

ผิดปกติ ตาบอด ขนรวง กบหลด และตาย สาหรับการตรวจสอบสภาวะการขาดและความเปนพษของ
็
ิ
่
ี
ซีลีเนียมในสัตว์ สามารถใช้วิธีการตรวจความเข้มข้นของซีลีเนียมในอาหาร เนื้อเยื่อ และการวัดค่า
กิจกรรมของเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส

18 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ