Page 25 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์
P. 25
14
อาการบวมน ้า
อาการบวมน ้า (exudative diathesis) มักเกิดกับสัตว์ปีกที่ขาดซีลีเนียม และหรือวิตามินอ ี
ปกติจะมีอาการตัวบวมมีของเหลวใต้ผิวหนัง เนื่องจากความสามารถในการน าของเหลวผ่านเข้าออกของ
่
ั
ผนังเส้นเลือดฝอยผิดปกติ เพราะเยื่อหุ้มเซลล์ถูกทาลายจากกระบวนการหืนของไขมน ไกที่ขาดซีลีเนียม
เป็นผลให้กิจกรรมของเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดสซึ่งเป็นเอนไซม์ที่ช่วยก าจัดสารเปอร์รอกไซด์
จากกระบวนการหืนของไขมันที่เป็นส่วนประกอบเยื่อหุ้มเซลล์เส้นเลือดฝอยลดลงร้อยละ 10 ภายใน 5
ั
วัน อาการบวมน ้าเริ่มจากใต้ผิวหนังบริเวณอก ปีกและคอ ส่งผลท าให้อตราการเจริญเติบโตลดลงและ
ู
ั
่
ี
ั
ึ
่
ี
อัตราการตายสงในไก ซงแสดงอาการหลงจากขาดซลเนียมระหว่าง 3-6 สัปดาห์ มอตราการตาย
ี
ประมาณร้อยละ 80 การเสริมซีลีเนียมและวิตามินอสามารถป้องกันการเกิดโรคบวมน ้าได้ โดยวิตามินอ ี
ี
ช่วยยังยั้งไม่ให้เกิดสารเพอร์ร็อคไซด หรือยับยั้งกระบวนหืนของไขมันที่เยื่อหุ้มเซลล์เส้นเลือดฝอย ส่วน
์
ซีลีเนียมนั้นจะก าจัดสารเพอร์ร็อคไซด์ที่เกิดขึ้นโดยกิจกรรมของเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส
ภาพที่ 1.4 การตอบสนองของสัตว์ต่อการขาดซีลีเนียม
หมายเหตุ 1.การขนส่ง = ซีลีเนียมในพลาสมา, 2.การสะสม = ซีลีเนียมในเม็ดเลือดแดงและในตับ และเอนไซม์กลูตะไธ
โอนเพอร์ร็อคซิเดส-1, 3.การท าหน้าที่ = กิจกรรมของเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส-4 ในล าไส้ และกิจกรรมของ
ซีลีโนโปรตีนดับเบิลยูในกล้ามเนื้อ, 4.อาการผิดปกติ = โรคกล้ามเนื้อลีบและบวมน ้า, สิ่งบ่งชี้ความผิดปกติ = ระดับของ
เอนไซม์ครีเอทีนไคเนส (creatine kinase) และมาลอนไดอัลดีไฮด์ (malondialdehyde)
ที่มา: ดัดแปลงจาก Suttle (2010)
14 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ
