Page 41 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์

30

ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ซีลีเนียมอินทรีย์จ าหน่ายในตลาดทั่วโลกอยู่เป็นจ านวนมาก อย่างไรก็ตามใน

ิ
เชิงวิชาการ แหล่งซีลีเนียมที่เป็นซีลีเนียมอนทรีย์จะต้องมีซีลีโนเมทไธโอนีนเป็นส่วนประกอบหลัก
เนื่องจากซีลีโนเมทไธโอนีนเป็นรูปแบบของซีลีเนียมที่สามารถกักเก็บในร่างกายสัตว์ได้ ทั้งนี้สัตว์ไม่

ิ
สามารถสังเคราะห์ซีลีโนเมทไธโอนีนได้ต้องได้รับจากอาหารเท่านั้น ดังนั้นแหล่งซีลีเนียมอนทรีย์ที่มี
ซีลีโนเมทไธโอนีนเป็นส่วนประกอบหลัก ได้แก่ ยีสต์ซีลีเนียมสูง ซีลีโนเมทไธโอนีน ซิงค์-ซีลีโนเมทไธ

ี
โอนน (Zn-selenomethionine) ไฮดรอกซี-ซีลีโนเมทไธโอนีน (hydroxy-selenomethionine) เป็น
ต้น ส าหรับซีลีเนียมคีเลต (selenium chelates) ซีลีเนียมไกลซีเนต (selenium glycinates) และ
ซีลีเนียมโปรทีเนต (selenium proteinates) เป็นแหล่งซีลีเนียมที่ไม่มีซีลีโนเมทไธโอนีน (ตารางที่ 2.5)

ตาราง 2.5 แหล่งซีลีเนียมอินทรีย์
แหล่ง คุณสมบัติ ซีลีโนเมทไธโอนีน

ยีสต์ซีลีเนียมสูง ซีลีโนเมทไธโอนีนร้อยละ 50-70 ม ี

ซีลีโนเมทไธโอนีน ซีลีโนเมทไธโอนีนร้อยละ > 95 ม ี
ซิงค์ซีลีโนเมทไธโอนีน ซีลีโนเมทไธโอนีนร้อยละ > 95 ม ี

ไฮดรอกซี-ซีลีโนเมทไธโอนีน ซีลีโนเมทไธโอนีนร้อยละ > 95 ม ี

่
ซีลีเนียมโปรทีเนต ไม่มีข้อมูลสนับสนุนทางเคม ี ไมมี
่
ซีลีเนียมไกลซีเนต ไม่มีข้อมูลสนับสนุนทางเคม ี ไมมี
่
ซีลีเนียมคีเลต ไม่มีข้อมูลสนับสนุนทางเคม ี ไมมี
่
ซีลีเนียมโฮโมแลนไธโอนีน ข้อมูลงานวิจัยน้อย ไมมี
นาโนซีลีเนียม ข้อมูลงานวิจัยน้อย ไมมี
่
ที่มา: Suria et al. (2018)

ยีสต์ซีลีเนียมสูง

ยีสต์ซีลีเนียมสูงเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้กระบวนการหมักยีสต์ (Saccharomyces cerevisiae)
ภายใต้สภาวะไร้ออกซิเจน ซึ่งมีโซเดียมซีลีไนต์เป็นแหล่งของซีลีเนียม ยีสต์ซีลีเนียมสูงส่วนใหญ่มีความ

เข้มข้นของซีลีเนียมอยู่ระหว่าง 1,000 – 3,000 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม โดยมีซีลีโนเมทไธโอนีนเป็น

ส่วนประกอบส่วนใหญ่และมีสัดส่วนอยู่ในช่วงร้อยละ 50-70 ทั้งนี้ระดับของซีลโนเมทไธโอนีนในยีสต ์
ี
ซีลีเนียมสูงขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น สภาวะการหมัก ชนิดของยีสต์ แหล่งของซีลีเนียมอนินท

รีย์ แหล่งพลังงานของยีสต์ ความเป็นกรด-ด่าง อุณหภูม ขนาดของถงหมก และช่วงเวลาของการหมก
ั
ั
ิ
ั
็
นอกจากนี้ความซับซ้อนของเทคนิคการวิเคราะห์ชนิดของซีลีเนียม (selenium speciation) เปนอีก
ปัจจัยหนึ่งที่ท าให้การวิเคราะห์หาความเข้มข้นของซีลีโนเมทไธโอนีนในยีสต์ซีลีเนียมสูงเป็นไปอย่างล่าช้า
และเป็นข้อจ ากัดของการพัฒนาผลิตภัณฑ์ยีสต์ซีลีเนียมสูง อย่างไรก็ตามนอกจากซีลีโนเมทไธโอนีนแล้ว

30 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ