Page 127 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์
P. 127
116
ผลของซีลีเนียมต่อความเข้มข้นของซีลีเนียมในเนื้อเยื่อของโคเนื้อ
การรวบรวมผลของการเสริมซีลีเนียมต่อความเข้มข้นของซีลีเนียมในเนื้อเยื่อของของโคเนื้อ
แสดงรายละเอียดในตารางที่ 5.2
ิ
การเสริมและระดับการเสริมซีลีเนียมทั้งในรูปแบบอนทรีย์และอนินทรีย์ ส่งผลท าให้ความ
ิ่
เข้มข้นของซีลีเนียมในเลือด พลาสมา ซีรั่ม และเนื้อเยื่อตับของโคเนื้อเพมขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่ม
ควบคุมที่ไม่ได้รับการเสริมซีลีเนียม (Beck et al., 2005; Lee et al., 2006; Arthington, 2008; Liao
et al., 2011; Richards et al., 2011) เมื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพของแหล่งซีลีเนียม โดยใช้ความ
ิ
เข้มข้นของซีลีเนียมในเนื้อเยื่อเป็นตัวชี้วัด พบว่า ซีลีเนียมอนทรีย์มีประสิทธิภาพดีกว่าซีลีเนียมอนินทรีย์
การศึกษาการเสรมซีลีเนียมจากวัสดุเพาะเห็ดที่ใช้ในการผลิตเห็ดซีลีเนียมสูงและยีสต์ซีลีเนียมสูง ท าให้
ิ
ความเข้มข้นของซีลีเนียมในเลือด ตับ และเนื้อโคสูงกว่า (P<0.05) การเสริมโซเดียมซีลีไนต์ (Lee et
ี
al., 2006; 2007) ซึ่งสอดคล้องกับผลการศึกษาอกหลายงานที่รายงานว่า โคเนื้อที่ได้รับการเสริม
ซีลีเนียมอินทรีย์ในรูปแบบยีสต์ซีลีเนียมสูง หญ้าแห้งซีลีเนียมสูง และข้าวสาลีซีลีเนียมสูง มีความเข้มข้น
ซีลีเนียมในเนื้อ ตับ เลือด พลาสมาและซีรั่มของสูงกว่า (P<0.05) โคเนื้อที่ได้รับการเสริมซีลีเนียมอนินท
รีย์ในรูปแบบโซเดียมซีลีไนต์ และโซเดียมซีลีเนต (Lawler et al., 2004; Cozzi et al., 2011; Liao et
al., 2011; Rossi et al., 2015; 2017; Silva et al., 2020) ทั้งนี้ซีลีเนียมอนทรีย์จากแต่ละแหล่งก็มี
ิ
้
ประสิทธิภาพแตกต่างกน ดังผลการทดลองที่พบว่า ยีสต์ซีลีเนียมสูงท าให้ความเขมข้นของซีลีเนียมในตับ
ั
และเนื้อโคสูงกว่า (P<0.05) ซีลีเนียมจากวัสดุเพาะเห็ดที่ใช้ในการผลิตเห็ดซีลีเนียมสูง (Lee et al.,
ิ่
้
2007) และข้าวสาลีซีลีเนียมสูงส่งผลเพมความเข้มขนของซีลีเนียมในตับ ไต ม้าม ขน และเนื้อสันของโค
สูงกว่า (P<0.05) หญ้าแห้งซีลีเนียมสูง (Lawler et al., 2004)
ิ่
การเพมความเข้มข้นของซีลีเนียมในเนื้อเยื่อของโค ขึ้นกับสัดส่วนและปริมาณของซีลีเนียม
ิ
อนทรีย์ในรูปซีลีโนเมทไธโอนีน ซึ่งเป็นส่วนประกอบส าคัญในยีสต์ซีลีเนียมสูงและซีลีเนียมอนทรีย์ใน
ิ
รูปแบบอน โดยเมื่อโคเนื้อได้รับการเสริมซีลีเนียมอินทรีย์ ซีลีโนเมทไธโอนีนในซีลีเนียมอนทรีย์ส่วนหนึ่ง
ิ
ื่
จะถูกน าไปเป็นองค์ประกอบของโปรตีนของจุลินทรีย์ (microbial protein) ในกระเพาะผ้าขี้ริ้ว ซึ่งเป็น
ื้
แหล่งโปรตีนที่ใช้ประโยชน์ได้ (metabolizable protein) ที่ส าคัญในสัตว์เคี้ยวเออง ซีลีโนเมทไธโอนีน
ส่วนที่เหลือจะถูกดูดซึมที่ล าไส้เล็ก (ภาพที่ 1.1) หลังจากนั้นจะถูกน าไปใช้ในการสังเคราะห์โปรตีน
แทนที่เมทไธโอนีน จึงท าให้มีความเข้มข้นของซีลีเนียมในเนื้อและเนื้อเยื่ออื่น ๆ เพิ่มขึ้น และซีลีโนเมทไธ
โอนีนอกส่วนหนึ่งจะเข้าสู่กระบวนการเมแทบอลิซึม แล้วจึงถูกเปลี่ยนเป็นไฮโดรเจนซีลีไนด์ เพอใช้ใน
ี
ื่
การสังเคราะห์ซีลีโนโปรตีนต่อไป ส าหรับซีลีเนียมอนินทรีย์ทั้งในรูปโซเดียมซีลีไนต์และโซเดียมซีลีเนต
ี
บางส่วนอาจถูกจุลินทรีย์ใช้ในการสังเคราะห์ซีลีโนซีสเทอนในกระเพาะผ้าขี้ริ้ว อกส่วนหนึ่งของ
ี
ี
ซีลีเนียมอนินทรีย์ที่ถูกดูดซึมที่ล าไส้เล็กจะถูกน าไปใช้ในการสังเคราะห์ซีลีโนซีสเทอนและซีลีโนโปรตีน
ส่วนที่ไม่ถูกน าไปใช้จะไม่สามารถสะสมในร่างกายได้ จึงถูกขับออกจากร่างกาย ดังนั้นซีลีเนียมอนินทรีย์
จึงส่งผลต่อความเข้มข้นของซีลีเนียมในเนื้อเยื่อค่อนข้างน้อย เมื่อเปรียบเทียบกับซีลีเนียมอินทรีย์
116 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ