Page 23 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์

12

ซีลีโนโปรตีนเอส (selenoprotein S)

่
ี
ี
ี
ซลโนโปรตนเอสพบในเยื่อหุ้มเซลล์และรางแหเอนโดพลาสซึม ท าหน้าที่เกี่ยวกับการควบคุม
ระดับน ้าตาล ควบคุมสมดุลปฏิกิริยารีดอกภายในเซลล์ การต้านอนุมูลอสระ นอกจากนี้ยังมีการพบว่า
ิ
ซีลีโนโปรตีนเอสมีบทบาทในการพัฒนาของไข่ในสัตว์เคี้ยวเอื้องด้วย (Qazi et al., 2018)

ซีลีโนฟอสเฟสซินทิเทส 2 (selenophosphate synthetase 2)

เอนไซม์ซีลีโนฟอสเฟสซินทิเทส 2 มีบทบาทส าคัญในการสังเคราะห์ซีลีโนฟอสเฟต ซึ่งจะใช้ใน
ี
ื่
การสังเคราะห์ซีลีโนซีสเทอน เพอน าไปใช้ในการสังเคราะห์ซีลีโนโปรตีนต่อไป (Hariharan and
Dharmaraj, 2020)

ความสัมพันธ์ระหว่างซีลีเนียมและวิตามินอ ี

ั
ิ
วิตามนอี (–tocopherol) (ภาพที่ 1.3) เป็นวิตามินที่ช่วยป้องกนการเปนหมน (antisterity
ั
็
ั
ี
่
vitamin) และเกี่ยวข้องกับการสืบพนธุ์ วิตามินอมีโครงสร้างหลายรูปแบบดังนี้ อลฟา () เบต้า ()
ั
และแกมมา () โทโคฟีรอล (tocopherol) แต่สัตว์สามารถใช้ในรูปอัลฟาโทโคฟีรอลได้อย่างมี
่
ประสิทธิภาพมากที่สุด วิตามินอถูกดูดซึมที่ล าไส้เล็กและเข้าสู่ท่อน ้าเหลืองหลังจากนั้นจะถูกขนส่งโดย
ี
ไลโปโปรตีนไปเก็บสะสมที่ตับ กล้ามเนื้อ หัวใจ ปอด ไต ตับอ่อน อัณฑะ และต่อมหมวกไต

ภาพที่ 1.3 โครงสร้างของวิตามินอ ี

ที่มา: McDonald et al. (1995)

่
วิตามินอีเป็นผลึกสีเหลืองออนละลายได้ในไขมันและแอลกอฮอร์ มีความคงตัวในบรรยากาศที่มี
ออกซิเจนดีพอสมควร แต่ถูกท าลายง่ายโดยความร้อน ถูกท าให้เกิดการแตกตัวโดยความชื้นที่มีด่างหรือ

กรดแก่อยู่ด้วย ถูกออกซิไดซ์ง่ายโดยกระบวนการจะถูกเร่งให้เร็วขึ้นเมื่อมีแร่ธาตุหรือสารพวกกรดไขมัน

ิ
ไม่อมตัวเชิงซ้อนในกระเพาะอาหาร วิตามินดีเป็นสารต้านอนุมูลอสระ (biological antioxidant) คือ
ิ่
เป็นสารป้องกันการหืนของไขมันได้ทั้งภายในและภายนอกร่างกายสัตว์ โดยวิตามินอจะป้องกันการ
ี
เกิดปฏิกิริยาเพอร์ร็อกซิเดชัน (peroxidation) คือวิตามินอีเป็นตัวให้โปรตอน (H ) แก่วิตามินเอ วิตามิน
+
ื่
ื่
ดี และไขมันเพอป้องกันการเสียหาย โดยการให้โปรตอนนั้นท าให้วิตามินอถูกท าลายได้ง่าย ดังนั้นเพอ
ี
ี
ี
ป้องกันไม่ให้วิตามินอสูญเสียไปในอาหารสัตว์ จึงควรเสริมสารกันหืนลงในอาหารให้เพยงพอกรณีที่
อาหารมีไขมันสูง วิตามินดียังช่วยในการสังเคราะห์โคเอนไซม์คิว (coenzyme Q) ซึ่งเป็นสารประกอบ

12 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ