Page 19 - ซีลีเนียมในการผลิตปศุสัตว์

8

GSSG) นอกจากไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์แล้ว เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดสยังท าหน้าที่รีดิวซ์

ิ
ื
ี
ไฮโดรเปอร์รอกไซด์อนทรีย์ (organic hydroperoxides) ทเกิดจากกระบวนการหนของไขมน (lipid
่
ั
peroxidation) ให้เป็นน ้าและแอลกอฮอล์ โดยใช้รีดิวซ์กลูตะไธโอน (GSH) (Underwood and Suttle,
1999) ดังสมการ

GPx
H O + 2GSH GSSG + 2H O
2
2 2
GPx
ROOH + 2GSH R-OH + GSSG + H O
2

กจกรรมของเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ คือ ระดบของ
ิ
ั
ซีลีเนียมในเนื้อเยื่อ และการเสริมซีลีเนียมในอาหารท าให้กิจกรรมของเอนไซม์เพมขึ้น ขณะที่การมี
ิ่
ี
วิตามินอมากเกินไป หรือการขาดแร่ธาตุเหล็ก สังกะสี และทองแดง การขาดวิตามินบี 2 และวิตามินบี 6
มีผลท าให้กิจกรรมของเอนไซม์ลดลง

เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดสได้รับการจ าแนกถึง 8 ชนิด (GPx 1-8) โดยเอนไซม์กลูตะไธ
ิ
โอนเพอร์ร็อคซิเดสแต่ละชนิดนอกจากจะมีหน้าที่เกี่ยวกับการต้านอนุมูลอสระ ยังมีหน้าที่ ๆ จ าเพาะ
ตางกันออกไป ดังนี้ เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส-1 มีบทบาทส าคัญต่อการท างานของระบบ
่
สืบพนธุ์ และการพัฒนาของไข่ในเพศเมีย เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส-2 ช่วยป้องกันเนื้อเยื่อของ
ั
ิ
ุ้
่
ตัวออนจากอนุมูลอสระ เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส-3 ควบคุมการอมท้องและการคลอด และ
ั
การขนส่งซีลีเนียมจากแม่ไปยังลูก เอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส-4 มีความส าคัญต่อการพฒนา
ของตัวออน และเกี่ยวข้องกับความสมบูรณ์พนธุ์ในเพศผู้ และเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดส-5
่
ั
่
ท าหน้าที่ป้องกันอสุจิจากอนุมูลอิสระ และการมีชีวิตของตัวออน (Qazi et al.. 2018) ทั้งนี้ในปัจจุบันยัง
มีการศึกษาบทบาทหน้าที่ของเอนไซม์กลูตะไธโอนเพอร์ร็อคซิเดสแต่ละชนิดเพมเติม
ิ่

์
เอนไซมไอโอโดไทโรนิน 5’ ดีไอโอดีเนส (iodothyronine 5’-deiodinase)
ี่
ฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์มีบทบาทส าคัญที่เกยวกับการควบคุมการเจริญเติบโต การพัฒนาและ
์
่
การจ าแนกลักษณะของเซลล์ รวมทั้งควบคุมกระบวนการเมแทบอลิซึมในรางกาย เอนไซมไอโอโดไทโร
นิน 5’ ดีไอโอดีเนสรูปแบบที่ 1 เป็นซีลีโนโปรตีนที่มีท าหน้าที่เปลี่ยนฮอร์โมนไทรอกซิน (thyroxine,
T4) เป็นไตรไอโอโดไทโรนิน (triiodothyronine, T3) ซึ่งเป็นฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์ที่อยู่ในรูปแบบที่

ิ
ท างานได้ ส าหรับเอนไซม์ไอโอโดไทโรนิน 5’ ดีไอโอดีเนสรูปแบบที่ 2 สามารถเปลี่ยนฮอร์โมนไทรอกซน
เป็นไตรไอโอโดไทโรนินเช่นเดียวกันเมื่อต่อมไทรอยด์ได้รับกระตุ้น แต่ถูกควบคุมการท างานโดยปริมาณ
ของไตรไอโอโดไทโรนน เอนไซมไอโอโดไทโรนน 5’ ดีไอโอดีเนสรูปแบบที่ 1 มีบทบาทมากในสัตว์เคี้ยว
ิ
์
ิ
เออง สวนเอนไซมไอโอโดไทโรนน 5’ ดีไอโอดีเนสรูปแบบที่ 2 จะมีบทบาทมากในสัตว์ไม่เคี้ยวเออง
ื้
้
ื
่
์
ิ
์
ิ
เอนไซมไอโอโดไทโรนน 5’ ดีไอโอดีเนส รูปแบบที่ 1 พบในตอมไทรอยด์ ตบ และไต เอนไซมไอโอโดไท
ั
์
่
8 ซีลีเนียมในการผลิตปศสตว์ Selenium in Livestock Production
ั
ุ